Hoeveel je zal verdienen als freelancer hangt in extreem hoge mate van jezelf af, maar hoeveel je kan verdienen – en, vooral, op basis van welke criteria je dat doet – is natuurlijk wel handig om te weten voordat je je in het avontuur stort.
Laat ons met het belangrijkste beginnen: 400 euro per dag. Dat is wat er te rapen valt voor een gemiddelde freelancer in de Belgische digitale sector – een copywriter, een designer, een marketeer, een communicatiestrateeg, enzovoort. Dat klinkt misschien als een relatief hoog bedrag, maar je moet natuurlijk meerekenen dat het om bruto-inkomsten gaat: je moet zelf een gedeelte ervan opzij zetten om je personenbelasting en sociale lasten te betalen.
Ook je kostenplaatje moet je in de gaten houden. Je hebt, in essentie, een bedrijf te runnen. Met investeringen (een computer, een auto), overheadkosten (nutsvoorzieningen, huur van een kantoor) en eventuele projectgerelateerde kosten (zoals een kilometervergoeding voor verplaatsingen, reiskosten enzovoort). Die laatste reken je in de regel door aan je opdrachtgever, wanneer je de factuur stuurt, maar het is voor je eigen overzicht goed om dat kostenplaatje op voorhand in rekening te brengen.
Bricoleer je eigen job
Opdrachten kunnen enorm van elkaar verschillen in duurtijd en aard. Er zijn projecten die een dag duren of uitzonderingen van meerdere jaren. Hoe je je activiteiten verdeelt, hangt af van wat je zelf wil of aankan: sommige freelancers werken voor meerdere opdrachtgevers kriskras door elkaar, andere verkiezen het om van project naar project te springen, telkens voor enkele weken of maanden. Hoelang het project duurt, bepaalt natuurlijk ook hoeveel tijd je moet steken in – jazeker – sales: je talent om nieuwe opdrachtgevers binnen te trekken zorgt ervoor dat je nooit 'droog' komt te staan qua nieuw werk. Ideaal is natuurlijk dat je meerdere projecten vlak na elkaar laat beginnen, eventueel met een korte decompressieperiode ertussen. Freelancers die langere projecten verkiezen, plaatsen zichzelf soms moedwillig enkele weken on the bench om zich intellectueel wat te voeden, zich wat in te lezen of nieuwe vaardigheden op te doen via een opleiding. De tijd is van jou, het is aan jezelf om je job te 'bricoleren' naar eigen inzicht.
Grote verschillen
Let ook op: die zonet genoemde 400 euro is een gemiddelde, opgetekend door één partij, op basis van een bevraging bij meer dan 800 freelancers. Het zou kunnen dat je het als beginner met een pak minder moet doen, en dat er gevestigdere freelancers in je sector zitten die even moeten proesten van dat bedrag. Je ervaring heeft een grote invloed op wat je kunt vragen. Of liever: op welk bedrag plausibel is om per dag aan te rekenen voor de diensten die je verleent. Hoelang je doet wat je doet, welke referenties je kunt voorleggen, je succesverhalen: alles kan worden doorgerekend in je gage. De meeste freelancers groeien doorheen hun carrière in hun inkomen door stap voor stap meer te 'durven' vragen.
Erg bepalend is ook de aard van de diensten die je verleent. Wanneer je dingen doet die zo ongeveer iedereen kan, dan kom je minder snel aan opdrachten en zullen ook de tarieven onder druk staan. Lever je een min of meer unieke dienst, of bedien je een cruciale niche, dan kun je wat gekker doen met je prijzen. Afhankelijk van de opdracht kun je ook schuiven met je tarieven wanneer het bijvoorbeeld een bijzonder lastige of omvangrijke klus is, of je op heel korte termijn moet leveren. Maar dat speel je dan beter slim: zorg ervoor dat je de omvang en complexiteit van de klus vooraf in kaart brengt, zodat je een offerte kunt maken waarmee je de cliënt niet voor verrassingen zet. Daar houdt een opdrachtgever namelijk niet van en wanneer ze er toch mee worden geconfronteerd heeft dat mogelijk een invloed op eventuele vervolgopdrachten.